ตำนานเรื่อง พระรถเมรี เป็นหนึ่งในวรรณคดีที่สำคัญและเป็นที่รู้จักของไทย เนื้อเรื่องสะท้อนถึงความซื่อสัตย์ ความกตัญญู ความรักของพี่น้อง และการลงโทษของผู้ที่ทำความผิด เป็นเรื่องราวที่น่าสนใจและได้รับความนิยมในการนำไปแสดงเป็นละครพื้นบ้าน ตำนานนี้ยังแสดงให้เห็นถึงความเชื่อทางศาสนาและแนวคิดเรื่องกฎแห่งกรรมอย่างชัดเจน
สำหรับเรื่องเล่าตำนานเรื่อง พระรถเมรี เป็นหนึ่งในวรรณคดีไทยที่มีเนื้อหาลึกซึ้งและสะท้อนความรัก ความทุกข์ทรมาน และการต่อสู้เพื่อเอาชนะชะตากรรมของตัวละครหลัก เรื่องราวนี้มีความสัมพันธ์กับเรื่องนางสิบสอง ซึ่งกล่าวถึงความรักระหว่าง “พระรถ” และ “นางเมรี” ซึ่งเป็นตัวแทนของความเป็นชายและหญิงที่มีเส้นทางชีวิตที่ต้องเผชิญกับความทุกข์และการต่อสู้เพื่อความรัก
เรื่องเริ่มต้นจาก พระรถเสน ซึ่งเป็นบุตรของพระราชาและพระนางสุมณฑา พระรถเสนมีน้องชายหลายคน แต่ในตอนที่พระนางสุมณฑากำลังตั้งครรภ์นั้น นางได้มีความอิจฉาริษยาและโกรธแค้นนางสิบสอง ซึ่งเป็นธิดาของเศรษฐีผู้หนึ่ง จึงได้วางแผนทำร้ายให้เหล่านางสิบสองต้องพลัดพรากจากชีวิตที่ดีและถูกส่งไปใช้ชีวิตลำบากในป่า
ในป่านั้น นางสิบสองถูกยักษ์ ท้าวรถสิทธิ์ พาไปเป็นภรรยาในอาณาจักรยักษ์และมีบุตรชายที่ชื่อว่า พระรถเสน พระรถเสนเป็นเด็กที่มีความฉลาดและงดงาม เมื่อนางสิบสองตกอยู่ในความลำบาก นางได้เล่าเรื่องราวในอดีตและสั่งให้พระรถเสนหาทางช่วยเหลือเหล่านางสิบสองกลับคืนบ้านเมือง พระรถเสนจึงเดินทางออกจากบ้านเมืองยักษ์เพื่อหาทางช่วยมารดาและเหล่าน้าๆ ของเขา
ในระหว่างการเดินทาง พระรถเสนได้พบกับ นางเมรี ซึ่งเป็นธิดาของท้าวรถสิทธิ์ นางเมรีหลงรักพระรถเสนตั้งแต่แรกพบ ด้วยความรักที่มาก นางเมรีพยายามช่วยเหลือพระรถเสนในการทำภารกิจต่างๆ เพื่อช่วยนางสิบสองกลับบ้านเมือง แต่นางเมรีต้องการให้พระรถเสนอยู่กับนางในอาณาจักรยักษ์ ทว่า พระรถเสนยืนหยัดที่จะทำตามคำสั่งของมารดา
เมื่อพระรถเสนสามารถช่วยเหลือมารดาและเหล่าน้าๆ กลับคืนบ้านเมืองได้ นางเมรีรู้สึกโกรธแค้นที่พระรถเสนไม่ยอมอยู่กับตน นางจึงคิดวางแผนลอบทำร้ายพระรถเสน แต่ด้วยบารมีและความซื่อสัตย์ที่พระรถเสนมีต่อมารดา ทำให้นางเมรีไม่สามารถทำอันตรายเขาได้สำเร็จ สุดท้าย นางเมรีก็สิ้นชีวิตไปจากความทุกข์และความเจ็บปวดที่เกิดขึ้นในใจ
ตำนานพระรถเมรีสะท้อนถึงการต่อสู้เพื่อความยุติธรรมและการกตัญญูรู้คุณของบุตรต่อมารดา นอกจากนี้ยังแสดงให้เห็นถึงกฎแห่งกรรมในทางพุทธศาสนา ซึ่งผู้ที่ทำความดีจะได้รับผลดี ส่วนผู้ที่ทำความชั่วหรือมีจิตใจที่ไม่บริสุทธิ์ก็จะได้รับผลที่เลวร้าย
สนับสนุนโดย ถ่านเครื่องช่วยฟัง